(nieuwsartikel gepubliceerd in het Lougblad van 26 maart 2014)
Eerstejaars leerlingen agogisch werk van het Noorderpoort in Stadskanaal krijgen van docent Marcel Nieuwenweg tien introductielessen Gronings. Nieuwenweg leert de tieners op speelse wijze dat het dialect niet lomp, boers of stom is, maar een uniek stuk regionale cultuur. ,,Op het schoolplein is Nederlands de voertaal, onder elkaar spreken jongeren nauwelijks meer Gronings. Dat vind ik jammer, maar ga ik echt niet veranderen’’, zegt Nieuwenweg. ,,Het enige wat ik wil, is er wat aandacht aan schenken. Want als we daarmee ophouden, verliezen we onze taal.’’
Leerlingen agogisch werk gaan na hun opleiding aan de slag in de zorg. Ze gaan werken met bijvoorbeeld ouderen of verstandelijk gehandicapten. En juist onder veel van deze mensen is het Gronings nog de moeder- en voertaal. Nieuwenweg hoopt met zijn lessen vooroordelen weg te nemen en wat begrip en respect te creëren. ,,Het is niet de bedoeling om leerlingen foutloos Gronings te leren spreken. Zelf praat ik het ook niet perfect’’, zegt hij. ,,Het gaat erom dat ze beseffen hoe belangrijk het voor die mensen is dat ze serieus genomen worden als ze in hun eigen taal spreken.’’
Scheldwoorden
Nieuwenweg – ook bekend als presentator op RTV Noord – begint zijn lessen met beelden van een doelpunt van FC Groningen in de Euroborg. Dat wordt steevast gevierd op muziek. Veel leerlingen hebben geen idee dat dit het Groninger volkslied is, uitgevoerd door Pé Daalemmer en Rooie Rinus. En nog veel minder tieners weten dat dit lied is geschreven door de Kanaalster G.W. Spitzen, beter bekend als Geert Teis. Nieuwenweg daagt zijn leerlingen vervolgens uit om een zo lang mogelijke lijst Groninger scheldwoorden te bedenken, draait Groningstalige muziek die de leerlingen zelf uitzoeken en laat de leerlingen ter afsluiting een Groninger rap schrijven.
Fouten
Het lesprogramma is luchtig en laagdrempelig. Inspiratie haalt hij onder meer van de site klunderloa.nl en uit Fré Schreibers ‘Toalboukje, op n speulze menaaier Grunnegers leren’. Hoogleraar Groninger Taal Siemon Reker vindt zijn initiatief volgens Nieuwenweg ‘prachtig’: ,,Wees niet bang om fouten te maken, adviseerde hij mij. Foutloos hoeft niet, het belangrijkst is dát het wordt gesproken.’’ Het draagvlak voor zijn initiatief is niet bij alle ouders en collega’s even groot. Dat vindt hij jammer, maar brengt hem niet op andere gedachten over het belang van deze lessen. Wel krijgt hij bijval van zijn oud-collega Tammo Tillema, die op zijn verzoek wel eens een gastles wil komen verzorgen.
Pretenties
Pretenties als leraar Gronings heeft Nieuwenweg pertinent niet: ,,Goeroe worden? Schei toch uit man. Ik ga geen lesprogramma’s schrijven voor andere scholen of zo. Daarvoor hebben we met het Huis van de Groninger Cultuur een uitstekende instelling met enthousiaste en bevlogen medewerkers. Waar het mij om gaat is dat leerlingen inzien dat iemand die Gronings spreekt even slim en aardig is als wie Nederlands spreekt. En dat het Nedersaksische taalgebied met zijn vele prachtige, lokale dialecten uniek is in de wereld. Veel te bijzonder om zo maar te verkwanselen. Daarom zouden ze dit op meer scholen moeten doen.’’
Speak Your Mind